هاوکاتی هاتنە ناوەوەی ڕوسیا لە ناوچەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا و بەتایبەتیش بەشدارییەکانی لە شەڕی ناوخۆی سوریادا، زۆرێک لە چاودێر لەوبڕوایەدان گۆڕانکاری بنچینەیی لەو ناوچەیەی جیهاندا دێتە ئاراوە.
هەر لە سەرەتاکانی هاتنە ئارای بیری توندڕەوییەوە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، بەشێک لە میدیاکان ڕۆڵێکی بەرچاویان هەبووە لە بەرەنگاربوونەوەی ئەم جۆرە بیرکردنەوەیەدا.
تاهیر ئەڵچی لە کاتێکدا داوای کۆتاییهێنانی توندوتیژی دەکرد لە نێوان دەوڵەتی تورکیا و سەرهەڵداوانی کورد لە وڵاتەکەدا، تەقەی لێدەکرێت و دەکوژرێت.
بەهۆی پەرەسەندنەکانی ئەم دواییە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا زۆرێک لە چاودێر وەها پێشبینی دەکەن کە گۆڕانکاری زۆر بە دوای خۆیدا بێنێت وەک گۆڕانکاری لە نەخشەی سیاسی ناوچەکەدا و هەروەهاش لە هاوکێشەکانی هێز لەو ناوچە پڕ لە گێرمەوکێشەیەی جیهاندا.
کۆبوونەوەکانی نێوان پێنج لایەنە سەرەکییەکەی هەرێمی کوردستانی عێراق گەیشتونەتە بنبەست و لەگەڵ تەواوی ئەو هەوڵانەی بۆ چارەسەرکردن دەدرێن هێشتاش تروسکاییەک لەوسەری تونێلەکەوە دیارنییە.
هونه‌ری په‌یکه‌رتاشی، یه‌کێکه له هونه‌ره دێرینه‌کان و هه‌ندێک په‌یکه‌ر هه‌ن مابن یانیش نه‌مابن به‌ڵام هه‌ر خاوه‌نی به‌های خۆیانن.
پشێوی و ئاڵۆزی پەیوەندییەکانی نێوان مۆسکۆ و ئانکەرە بەهۆی خستنە خوارەوەی فڕۆکەیەکی جەنگیی ڕوسیا لەلایەن تورکیاوە پەرەسەندنێکی توندە لە شەڕی دژی توندڕەوانی دەوڵەتی ئیسلامیدا.
ڕۆژی 25 ی مانگی یازده ڕۆژی به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی توندوتیژییه به‌رامبه‌ر خانمان. شازده ڕۆژ له‌لایه‌ن نه‌ته‌وه یه‌کگرتووه‌کانه‌وه ته‌رخان کراوه بۆ بزواندنی ڕای گشتی له جیهاندا دژ به توندوتیژیه‌کانی به‌رامبه‌ر ژنان ده‌کرێن.
پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتی نیشتمانی کوردستان کۆدەبنەوە و وەک ئاماژەی پێکراوە تەوەری سەرەکی ئەو کۆبوونەوەیە باسکردن بووە لە ڕەوشی سیاسی هەرێمی کوردستان.
وڵاتی بەلژیکا بۆتە جێی سەرنجی میدیاکانی جیهان بە تایبەتی پاش ئەو هەڕەشانەی ڕیکخراوە تێرۆریستییەکەی دەوڵەتی ئیسلامی کردونی بۆ هێرشکردنە سەر ئەم ولاتەی ئەوروپا.
هونەری موزیک ئەو هونەرەیە کە سنور ناناسێت و زمانێکی هاوبەشی هەیە لە نێو گەلاندا بەڵام بە پاراستنی تایبەتمەندێتی خۆیەوە.
لەگەڵ بەردەوامی هەوڵەکان بۆ لەناوبردن یان کەمکردنەوەی دیاردەکانی تێرۆریزم بەڵام هێشتاش تێرۆر بەردەوامە لە جموجۆڵ و نیشاندانی ئامادەیی خۆی لە کۆمەڵگاکاندا.
بە ماوەیەکی کەم لە پاش جموجۆڵەکانی ڕێکخراوی توندڕەوی دەوڵەتی ئیسلامی و شکستی لەشکری عێراق لە شەڕەکانی موسڵ و تکریتدا، هێزی حەشدی شەعبی پێکهێنرا وەک هەوڵێک بۆ بەرەنگاربوونەوەی دەوڵەتی ئیسلامی و سنوردار کردنی بەرەوپێشچوونەکانی ئەو ڕێکخراوە.
له پاش هێرشه‌کانی ڕێکخراوه تێرۆریستییه‌که‌ی ده‌وڵه‌تی ئیسلامی له فه‌ڕه‌نسا پرسیارگه‌لێک هاتونه‌ته ئاراوه سه‌باره‌ت به ڕه‌هه‌نده‌کانی ئه‌و هێرشانه.
لەگەڵ ئەوەشدا وەک سەرکردە باڵاکانی شیعەو گەورە کاربەدەستانی حکومەتی عێراقیش دەڵێن پێکهێنانی هێزی حەشدی شەعبی بۆ شەڕی دژی ڕێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامییە، بەڵام هەر لە سەرەتای دامەزراندنی ئەم هێزەوە ڕەخنەو ناڕەزایی هەبووە بەرامبەر حەشدی شەعبی.
زنجیرە هێرشە تێرۆکارییەکانی لە پاریس ڕوویاندا و وەک دەگوترێت نزیکەی 140 کەسی تیادا کوژران، ئەو مۆتەکەیە بوو کە چەندان ساڵە دەزگا ئاسایشیەکانی ئەوروپا باسی لێوە دەکەن.
(ڕۆستەم ئاغاله) هونه‌رمه‌ندێکی سه‌رکێشه و ئه‌رکی خۆی وه‌ک هونه‌رمه‌ندێک هه‌ر ته‌نها له کێشانی تابلۆیه‌کدا نابینێته‌وه به‌ڵکو به شوێن دیموکراتیزه کردنی هونه‌ریشدایه.
جارێکی تر تێرۆریستان لە فەڕەنساوە پەیامی خۆیان ناردەوە بۆ هەموو جیهان.
شاری شەنگال ڕزگارکراوە لە دەستی توندڕەوانی ڕێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامی لە پاش زیاتر لە ساڵێک داگیرکردنی ئەو شارە کە زۆربەی هەرە زۆری دانیشتوانەکەی ئێزدین.
پۆڵ دەیڤس، سەرۆکی نێوەندی جانێس بۆ لێکۆڵینەوە دەڵێت لە ڕاستیدا وەلاوەنانی دیموکراسی بەهۆی هەڕەشە و مەترسییەکانی دەوڵەتی ئیسلامییەوە شتێکی دروست نییە و دەتوانرێت لە یەک کاتدا هەردووکیان بکرێت
زیاتر نیشـان بده
